یکی از دغدغه های اصلی مهندسانمعمار و شهرساز پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه، پیگیری و دریافت پروانه اشتغال نظام مهندسی ساختمان به عنوان یک مدرک معتبر شغلی و دستیابی به حق مهر و امضای خدمات مهندسیمی باشد.. در این مقاله سعی داریم با موشکافی فرآیند دریافت پروانه اشتغالسازمان نظام مهندسی به عنوان یکی از ارگان های زیرشاخه و تحت نظر وزارت راه و شهرسازی، اشکالات و چالش های فرآیند آن را از زمان فارغ التحصیلی مهندسان از دانشگاه تا زمان اخذ پروانه مورد مطالعه قرار دهیم
اول:کسب مدرک دانشگاهی (کارشناسی، ارشد یا دکتری) و اشتغال
پس ازآنکه یک فرد موفق به گذراندن مراحل آکادمیک و کسب مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری یکی از رشته های ۷-۸ گانه مورد پذیرش سازمان نظام مهندسی جهت عضویت گردید، اولین گام پیش رو کسب تجربه شغلی است که بسته به مدرک فرد از ۳ سال برای کارشناسی تا یک سال برای دکتری متغیر است. پس اولین چالش برای مهندس فارغ التحصیل یافتن شغل خواهد بود. چنانچه فرد موفق به یافتن موقعیت شغلی مناسب در شرکت های مرتبط (حقوقی) با پایه برتر (گرید بالاتر) بشود قطعا برای آینده حرفه ای و رزومه او نیز بهتر خواهدبود. همچنین مشاغل دولتی مزایای خاص خود را دارند که چون امکان اشتغال در دستگاه های دولتی امری است نامحتمل، بحث درباره آن مفید نخواهدبود.لازم به ذکر است که اشتغال در دفاتر مهندسی (حقیقی) برای آغاز کار و کسب تجربه شغلی توصیه نمی شود. مهندسان حتما بایستی در انتخاب محل اشتغال و نوع قرارداد دقت داشته باشند. چنانچه شرکت مورد نظر از عقد قرارداد سر باز بزند یا قرارداد آن منطبق بر چارچوبهای اعلام شده وزارت کار نباشد، ممکن است در آینده برای دریافت گواهی اشتغالمشکلاتی ایجاد شود. چالش دیگری که بسیاری از مهندسان در موقعیت های شغلی گوناگون با آن مواجه هستند، رد نشدن بیمه ایشان از طریق فهرست ماهانه افراد شاغل شرکت می باشد. پس لازم است این موضوع نیز مورد توجه قرار گیرد.
گام دوم) تکمیل سنوات اشتغال، عضویت و آزمون نظام مهندسی
مهندسان می توانند برای عضویت در سازمان نظام مهندسی، با گذشت یک تا سه سال از زمان کسب مدرک تحصیلی، اقدام نمایند. این مرحله تنها عضویت اولیه و گام ابتدایی برای کسب پروانه اشتغالمحسوب می شود. هزینه عضویت به ازای هر سال می باشد که ممکن است به دلایل خاص در برخی استان ها متفاوت باشد. در این مرحله پس از ثبت نامو ارائه مدارک به سازمان نظام مهندسی استان یا نمایندگی های آن در شهر محل سکونت، بایستی به مدت یک تا سه ماه منتظر باشید تا پاسخ استعلام سازمان از دانشگاه محل تحصیل شما برسد و چنانچه پاسخ مؤید مدرک تحصیلی شما باشد عضویت اولیه شما برای تعداد سالیانی که هزینه آن را پرداخت کرده اید پذیرفته خواهد شد.پس از ثبت نام و عضویت اولیه بایستی برای ثبت نام و قبولی در آزمون سراسری مقررات ملی ساختمان در حوزه مربوط به رشته خود برنامه ریزی کنید. سئوالات آزمون تئوری (به غیر از آزمون تشریحی محاسبات و طراحی) معمولا ۶۰ مورد و تستیمی باشد. حد نصاب قبولی در آن کسب نمره ۵۰ از ۱۰۰است. در این آزمون نمره منفی لحاظ می شود، بنابراین قبولی در آن چندان هم ساده نیست و از آنجا که هزینه ثبت نام آن کم نیست، برنامه ریزی دقیق و مطالعه منظم را بایستی حداقل از سه ماهقبل از آزمون آغاز نمود. کلیه موارد مربوط به آزمون از قبیل مباحث مقررات ملی ساختمان، نمونه سئوالات و سرفصل دروس آمده است و می توانید به راحتی و رایگان از آنها استفاده کنید . پس از قبولی بایستی تا اعلام نتایج اولیه (حدود ۳ ماه بعد از آزمون) و دریافت نتایج از سوی وزارتخانه توسط واحد آموزش سازمان نظام مهندسیاستان (حدود ۳ ماه دیگر) شکیبایی پیشه کنید!
گام سوم) اقدام برای کسب پروانه اشتغال به کار مهندسی (دفتر مهندسی)
پس از شرکت در آزمون و کسب نمره قبولی، در صورتی که سنوات اشتغال به کارکافی است، می توانید جهت ورود به فرآیند صدور پروانه اشتغال به کار مهندسیاقدام کنید. در بدو امر بهتر است به صورت شخص حقیقی درخواست ارائه کنید (یعنی از سوی شرکت یا سازمانی نباشد) چرا که کسب تجربه در زمینه دفتر مهندسی و مسائل و چالش های مربوط به آن ارزشمند است. در عین حال مترصد اعلام زمان ثبت نامو شرکت در سمینار توجیهی سازمان استان جهت دریافت سوگندنامه باشید. معمولا نحوه ثبت نام و زمان سمینار در وبسایت سازمان استان اعلام می گردد.پس از کسب کلیه مدارک و شرایط لازم شامل مدرک تحصیلی، قبولی آزمون، استعلام دارایی و سوگندنامه بایستی نسبت به پرداخت دو فیش. (ممکن است در استانهای کشور متفاوت باشد) که مجموع مبلغ آن حدود ۲۰۰ هزار تومان می شود به عنوان هزینه صدور پروانهبرای سه سال و هزینه های جاری اقدام کنید. دقت داشته باشید که این هزینه جدای از هزینه ثبت نام جهت عضویت می باشد. قبل از مراجعه حضوری با واحد صدور پروانه سازمانتماس بگیرید و از مراحل دیگری که ممکن است به طور عمومی اعلام نشده باشد یا خاص سازمان استان شما باشد کسب اطلاع نمایید. برای مثال برخی استان ها سامانه اینترنتی راه اندازی نموده اند که متقاضی می بایست به موازات انجام کلیه مراحل اداری به صورت حضوری از طریق سامانه نیز آنها را انجام داده و پیگیری نماید (و مسئولین مخاطب این دو رویه معمولا متفاوت هستند). چنانچه مسئول مذکور مدارک و شرایط شما را کافی دانست می توانید نسبت به مراجعه نهایی و تکمیل پروندهجهت صدور پروانه اقدام نمایید. از این زمان به بعد حدود ۲-۳ ماه طول خواهد کشید تا پروانه و کد شهرداری آماده تحویل شود. پس از تحویل موارد مذکور بایستی نسبت به تهیه مهر استاندارد به نام خود و ارائه آن به همراه امضا به امور مهندسین شهرداریاقدام کنید.
جمع بندی
کسب پروانه اشتغال به کار مهندسی امری است که برای همه مهندسان شامل رشته های ذکر شده در مقررات ملی ساختمان (حداقل برای اکثریتی که کار ثابت دولتی ندارند) اجتناب ناپذیر می نماید. مزایا و معایب این مجوز کار در بدو امر برابر به نظر می رسند، البته در شرایطی که از امور مالیاتیغفلت بورزید ممکن است بسیار دردسر آفرین باشد (سازمان دارایی را همچون داروغه ناتینگهام داستان رابین هود تجسم کنید). همچنین در ابتدای کار انتظار سود و درآمد قابل توجهی نمی توان داشت (مگر آنکه از پشتیبانی کافی برخوردار باشید)، اما پس از گذشت سالیان و کسب تجربه، ارتقای پایهو برقراری روابط کاری مناسب با افراد و سازمان های مرتبط، شرایط کسب درآمد مکفی برای گذران زندگی حداقلی فراهم می شود. لازم است از ابتدای اقدام برای دریافت پروانه، نظری به افق پیش رو در راستای اهداف خود در چارچوبهای زمانی بیاندازید .
به طور خلاصه مزایای کسب پروانه اشتغال را می توان اینگونه برشمرد:
کسب اعتبار شغلی و امکان استفاده از مزایای پروانه اشتعال اصناف (مانند حق امضا، وام و چک)،
امکان استفاده از سیستم ارجاع کار سازمان نظام مهندسی استان،
امکان ارتقای شغلیبر حسب تجربه و شرکت در دوره های آموزشی سازمان …
و معایب آن نیز عبارتند از:
چالش های متعدد با سیستم غیرشفاف، غیرپاسخگو نهادهای ذیربط،
اجباری بودن خوداظهاری مالیاتی و نگهداری دفتر مالیاتی هزینه-درآمد از بدو امر،
هزینه های راه اندازی و جاری مربوط به دفتر مهندسیکه مشمول هیچگونه حمایت دولتی نمی شود (هزینه دریافت پروانهحدود ۳۰۰ هزار تومان است) …
بدون دیدگاه، دیدگاه خود را در زیر اضافه کنید!